Zachęcamy wszystkich uczniów, rodziców i nauczycieli do włączenia się w obchody Światowego Dnia bez Tytoniu. W bieżącym roku szkolnym pragniemy zwrócić uwagę na narastający problem palenia tytoniu przez młodzież.
Chcemy powiedzieć Wam, młodzi ludzie, abyście coraz częściej mówili „dziękuję, ja nie palę”, byście nie dali się zwieść pozorom, że papierosy są w modzie. Pragniemy zwrócić Waszą uwagę, że codziennie jesteście narażeni na działania promocyjne wyrobów tytoniowych. Od Was tylko zależy, czy ulegniecie manipulacji widząc np. atrakcyjnie wyglądające paczki papierosów, ubrania, akcesoria z logo firm tytoniowych, czy podejmiecie odpowiedzialne decyzje związane z własnym zdrowiem i zdrowiem swoich bliskich, pamiętając o negatywnych skutkach czynnego i biernego palenia papierosów. Podstawę świadomego wyboru, czy zacząć palić lub jeśli ten krok został już zrobiony - czy nadal palić, powinna stanowić rzetelna wiedza o skutkach palenia papierosów.
W celu powiększenia grona osób niepalących zapraszamy wszystkich uczniów i nauczycieli do wysłuchania/przeczytania referatu przygotowanego z okazji Światowego Dnia bez Papierosa, w ramach realizacji w naszej szkole programu antynikotynowego.
1. Fakty dotyczące szkód będących skutkiem palenia uzyskane od lekarzy
W Polsce codziennie zaczyna palić 500 nieletnich dziewcząt i chłopców. Szacuje się, że dzieci rocznie wypalają od 3 do 4 mld papierosów. Polska znajduje się w czołówce krajów o największej konsumpcji tytoniu na świecie. Liczbę palaczy w Polsce szacuje się na 10 milionów osób, które wypalają 90 miliardów papierosów rocznie za 16 miliardów zł. Szacuje się, że rocznie próbuje palenia około 180 tys. dzieci.
- Każdy papieros skraca życie o 5,5 minuty
- 20 papierosów dziennie - o ok. 5 lat
- 40 sztuk - to życie krótsze o 8 lat
Statystyki:
- około 10 mln Polaków pali regularnie 15- 20 sztuk papierosów dziennie
- prawie 5 mln z tych osób pali dłużej niż 20 lat
- 57% palaczy to mężczyźni
- każdego roku 100 tys. zgonów w Polsce ma bezpośredni związek z negatywnymi skutkami palenia tytoniu, przy czym 60% dotyczy osób w wieku 35- 69 lat
- 70% palących próbuje rzucić palenie, jedynie 3% udaje się to zrobić
- 39 % mężczyzn i 19% kobiet w Polsce w wieku 16 lat i więcej jest palaczami tytoniu
Co 10 sekund ktoś umiera ktoś z powodu choroby wywołanej paleniem tytoniu. Obserwując nagminne sięganie po papierosy przez dzieci, za kila lat nałóg będzie zabijać co 4 sekundy. Gdy dzisiejsza młodzież osiągnie wiek średni, umierać będzie na skutek palenia prawie 10000000 osób rocznie. Jeśli nic się nie zmieni w tej dziedzinie, będziemy świadkami wielkiej i dobrowolnej samozagłady.
Od wielu lat lekarze podkreślają ścisły związek między paleniem papierosów, a liczbą przedwczesnych zgonów. Palenie tytoniu może być przyczyną chorób serca: zawału i tętniaka aorty. Może wywołać miażdżycę. Wpływa niekorzystnie na układ oddechowy i na tkankę płucną. Powoduje przewlekły nieżyt oskrzeli i rozedmę tkanki płucnej. Systematyczne wdychanie dymu papierosowego uszkadza mechanizmy obronne płuc, obniża odporność organizmu na bakterie i wirusy, zwiększa podatność na rozwój raka. Już po upływie jednej godziny od pierwszego kontaktu z dymem tytoniowym występują pierwsze objawy uszkodzenia dróg oddechowych - pojawiają się zaburzenia oddychania i kaszel. Nikotyna sprzyja wzrostowi guzów nowotworowych i torbieli naskórkowych. Ryzyko zachorowania na raka jest tym większe, im więcej wypalimy papierosów.
Palenie tytoniu prowadzi nie tylko do powstania nowotworów w narządach, które mają bezpośredni kontakt z dymem tytoniowym, ale także w organach odległych, takich jak: pęcherz moczowy, trzustka, nerki, szyjka macicy, żołądek.
Palenie tytoniu jest główną przyczyną chorób układu krwionośnego.
U osób palących skóra jest trzykrotnie bardziej narażona na wcześniejsze pojawienie się zmarszczek. Kolor skóry staje się szary, ziemisty z powodu zastoju krążenia krwi. Dermatolodzy określają twarz palacza jako „tytoniową twarz”. W skórze palacza obniża się zawartość witamin: A,C i E, dlatego też traci ona elastyczność. Zaprzestanie palenia tytoniu już w ciągu 2 tygodni powoduje polepszenie stanu cery.
Palenie tytoniu powoduje u mężczyzn impotencję, która występuje u 1 na 10 mężczyzn w wieku 21-75 lat w Polsce.
Palenie papierosów u kobiet jest powodem wad wzroku i osteoporozy.
Najbardziej groźny jest tytoń dla dziecka w łonie matki. U kobiety spodziewającej się dziecka, która pali może dojść do przewlekłego niedotlenienia płodu, do poronienia lub przedwczesnego porodu. Noworodki matek palących ważą średnio o 250 g mniej od noworodków kobiet niepalących. Dzieci matek palących w ciąży są bardziej narażone na ryzyko wystąpienia nagłej śmierci.
Zaprzestanie palenia tytoniu przez rodziców jest bardzo korzystne dla zdrowia ich dzieci. Palenie papierosów przez matkę i przez ojca lub innych domowników źle wpływa na stan zdrowia dziecka po urodzeniu. Jest ściśle związane z trudnościami w uczeniu się, zaburzeniami zachowania i upośledzeniem rozwoju języka u ich dzieci.
Palaczom szkodzi nie tylko nikotyna, ale też szkodzą substancje radioaktywne zawarte w dymie papierosowym. Osoba wypalająca paczkę papierosów dziennie otrzymuje dawkę promieniowania jonizującego tak, jakby przeszła ok. 300 badań rtg, a takie badania nie powinny być robione częściej niż 2 x w roku.
Prawie wszyscy, którzy palą, przyznają się, że próbowali rzucić palenie i ponieśli porażkę. Fizyczne szkody wynikające z palenia papierosów pojawiają się dość wcześnie - nawet przed upływem roku. Palacze więcej kaszlą i trudniej oddychają, częściej chorują. Obecnie obserwuje się wzrost liczby zgonów spowodowanych paleniem papierosów wśród osób w wieku 35 - 69 lat. U co piątego palacza występuje przewlekła nieswoista choroba płuc. Kobieta paląca paczkę papierosów dziennie przez całe dorosłe życie ma przeciętnie o 10% mniejszą gęstość kości..
Oprócz szkód fizycznych palacze ponoszą szkody materialne. Zostało obliczone, że jeśli w rodzinie palą 2 osoby po paczce papierosów dziennie, to w ciągu swojego życia przepalają trzypokojowe mieszkanie.
2.” Mamo, tato nie truj mnie więcej”, czyli informacje na temat biernego palenia papierosów.
Bierne palenie jest to wdychanie dymu tytoniowego z otoczenia przez osoby niepalące. Na bierne palenie narażone są wszystkie dzieci, których rodzice palą w ich obecności, a także dzieci, które przebywają w pomieszczeniach, w których się pali.
Narażenie dzieci na szkodliwe oddziaływanie dymu tytoniowego uznaje się za naruszenie praw człowieka, zgodnie z art. 6 i 24 Konwencji Praw Dziecka. WHO uznaje, że bierne palenie tytoniu jest przyczyną chorób, śmierci i cierpienia dzieci na całym świecie. Apeluje do rodziców mówiąc, że istnieje ścisły związek przyczynowo-skutkowy między biernym paleniem, a ryzykiem zachorowania na choroby dróg oddechowych w ciągu pierwszych lat życia dziecka. Bierne palenie jest przyczyną częstego występowania u dzieci astmy. Istnieje też związek między biernym paleniem, a ryzykiem zachorowania na ostre, przewlekłe choroby ucha środkowego.
Bierne palenie tytoniu wywołuje w organizmach dzieci zmiany fizjologiczne, które mogą zwiększać ryzyko chorób krążenia i niektórych postaci nowotworów.
Palenie tytoniu przez rodziców może być przyczyną trudności w uczeniu się, zaburzeń zachowania i upośledzenia rozwoju mowy u ich dzieci. Często dzieci palaczy osiągają gorsze wyniki w szkole. Gorzej wypadają w testach dotyczących mowyi przetwarzania usłyszanych informacji. Mają więcej problemów z zachowaniem, np. cierpią na zaburzenia zachowania, zespół nadaktywności i trudności z koncentracją uwagi.
3. Gdzie szukać pomocy?
Jeśli ktoś chce rzucić palenie, należy zgłosić się do Przychodni Leczenia Uzależnienia Nikotynowego przy Poradni Chorób Płuc lub zadzwonić do telefonicznej Poradni Pomocy Palącym w Warszawie – nr tel.: 801-108-108. Jeżeli od papierosów uzależnione jest dziecko można skorzystać z pomocy specjalistów w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Radomiu, poradniach leczenia uzależnień, z pomocy pedagoga lub psychologa w szkole czy lekarza pierwszego kontaktu.
4. „Nie dajcie się zwieść pozorom, że papierosy są w modzie”.
Czasy, kiedy papieros w ustach i kłęby dymu wokół były czymś normalnym, odeszły w przeszłość. Na nikim papieros nie robi już wrażenia. Przestał być już oznaką wyzwolenia młodzieży, czy kobiet. Bezpowrotnie skończyła się ta destrukcyjna moda. Dziś palenie tytoniu nie należy do dobrego tonu. Nie jest ono już symbolem nowoczesności, buntu, wyzwolenia, dorosłości, wprost przeciwnie jest ono nałogiem, często atrybutem niskiego statusu społecznego, braku wykształcenia i świadomości zdrowotnej. Wiele osób wstydzi się tego, że pali papierosy. Z tym nałogiem walczy się na każdym kroku i społeczeństwa coraz częściej domagają się prawa do czystego powietrza w domu, w pracy, w parku, kawiarniach czy urzędach. Stąd też w publicznych miejscach obowiązuje zakaz palenia papierosów.
Dla TYCH, którzy zastanawiają się, czy palić, pamiętajcie:
„Kto pali – nie myśli, kto myśli – nie pali”.
pedagog i psycholog V LO
